Μάρκος Κρητικός: "Τα περισσότερα και ίσως καλύτερα βιβλία έχουν γραφτεί για περιόδους που δεν θέλουμε να θυμόμαστε"

Αν ρωτούσατε τον χιώτη Μάρκο Κρητικό πριν λίγα χρόνια αν πίστευε ότι θα γράψει ποτέ ένα δικό του βιβλίο, θα μειδίαζε ελαφρώς και θα συνέχιζε την ανάγνωση του βιβλίου που είχε μπροστά του.

---

Επειδή, όμως, τα καλύτερα πράγματα συμβαίνουν εκεί που δεν τα περιμένεις, ο Μάρκος Κρητικός όχι μόνο πήρε το πληκτρολόγιο μπροστά του, αλλά οι ιστορίες του, που βρίσκονται στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, είναι ήδη τρεις και έπεται συνέχεια... Έχοντας ως κεντρικό ήρωα έναν συνονόματό του κατάφερε να βάλει και ο ίδιος ένα λιθαράκι στη σύγχρονη ελληνική νουάρ λογοτεχνία. Πριν κάποιους μήνες κυκλοφόρησε το βιβλίο του "Δεύτερη Εκτέλεση" (Εκδ. Νεφέλη) και σήμερα σας μεταφέρουμε όσα μας είπε ο ίδιος για το τελευταίο του έργο.

---

Ας ρίξουμε μια ματιά στην περίληψη...

Όταν η ζωή αποφασίσει να παίξει τα νιάτα σου σε δεύτερη εκτέλεση δεν μπορείς να της αρνηθείς ένα τέτοιο δώρο. Έτσι, μετά το χωρισμό μου με τη Μάρη, βρέθηκα χωρίς να το καταλάβω ανάμεσα σε παλιούς συμμαθητές και γυναίκες της νύχτας να ξαναζώ τα νεανικά μου πάθη έκδοτος σε καταχρήσεις και ηδονές. Ένας φόνος όμως αλλάζει τα δεδομένα και το δώρο γίνεται εφιάλτης...

Ο Μάρκος Κρητικός μας απαντά...

Ποια ήταν η εσωτερική ανάγκη που σας ώθησε να γράψετε τη "Δεύτερη Εκτέλεση";

Μου προέκυψε το σοβαρό δίλημμα να σκοτώσω την πεθερά μου ή να γράψω ένα βιβλίο για να εκτονωθώ. Ας μιλήσουμε όμως λίγο πιο σοβαρά. Η «Δεύτερη Εκτέλεση» (2016) είναι το τρίτο κατά σειρά βιβλίο μου μετά την «Απιστία μετά Φόνου» (2013) και την «Άρση Απαγορευτικού» (2014). Έτσι μπορώ να πω ότι στο τελευταίο μου βιβλίο «είχε μπει το νερό στο αυλάκι» και το έγραψα για να ολοκληρώσω την «τριλογία του Μάρκου».  Ποια ήταν όμως η εσωτερική ανάγκη που με ώθησε να γράψω το πρώτο μου  βιβλίο αποτελεί και για μένα ένα μυστήριο. Ποτέ δεν είχα κάτι τέτοιο στα σχέδια μου. Ποτέ η συγγραφή δεν περιλαμβάνονταν στα όνειρα μου. Η σχέση μου με το βιβλίο ήταν πολύ καλή αλλά αυστηρά και μόνο ως αναγνώστη. Ένα βράδυ πριν πέντε χρόνια περίπου ένιωσα ξαφνικά τη διάθεση να καθίσω στον υπολογιστή και να γράψω. Ξεκίνησα να πλάθω μια ιστορία χωρίς κάποιο σχέδιο η συγκεκριμένο πλάνο. Ανακάλυψα ότι μου άρεσε πολύ να εκφράζομαι μ αυτόν τον τρόπο. Με συνέπαιρνε που κινούσα τα νήματα ένας δικού μου φανταστικού κόσμου παράλληλα με την καθημερινότητα. Η συγγραφή λειτούργησε για μένα σαν πετυχημένη ψυχοθεραπεία, σαν ένα αποτελεσματικό αντίδοτο στη δυσάρεστη πραγματικότητα.

► δεν αποκλείω στο μέλλον να ασχοληθώ και με κάτι διαφορετικό ◄

Μετά από τρεις ιστορίες θα λέγατε ότι είναι αυτό το είδος που σας εκφράζει; 

Σίγουρα με εκφράζει αυτό το είδος γιατί μου αρέσει να «κινούμαι» σε περιοχές που επικρατούν ανθρώπινες αδυναμίες και πάθη καθώς και η απώλεια της λογικής που προϋποθέτει ένα έγκλημα. Νομίζω όμως ότι τα όρια των λογοτεχνικών ειδών δεν είναι τόσο σαφή. Θα χαρακτήριζα τα βιβλία μου road stories η κατ’ επίφασιν αστυνομικά. Δεν είναι τα κλασικά «who done it» που δίνουν έμφαση στην αστυνομική πλοκή αλλά χρησιμοποιώ την αστυνομική ιστορία για να περιγράψω με χιούμορ ανθρώπινες συμπεριφορές σε ακραίες καταστάσεις και εναλλακτικούς κώδικες ηθικής. Πάντως δεν αποκλείω στο μέλλον να ασχοληθώ και με κάτι διαφορετικό με δεδομένο ότι με έλκει η μικρή φόρμα γραφής και ο υψηλότερος βαθμός δυσκολίας που απαιτεί. 

Δεδομένου ότι η πολιτική επικαιρότητα έχει πάντα θέση στα βιβλία σας, πιστεύετε ότι αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους νουάρ συγγραφείς; 
Το Αστυνομικό μυθιστόρημα χαρακτηριζόταν  παλαιότερα ως «παρακατιανή λογοτεχνία». Σήμερα η άποψη αυτή είναι ξεπερασμένη. Ένας βασικός λόγος είναι ότι η αστυνομική λογοτεχνία παρουσιάζει το συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων λογοτεχνικών ειδών να καταδεικνύει άμεσα τα προβλήματα της κοινωνίας γιατί αυτά είναι τελικά που στις περισσότερες των περιπτώσεων πυροδοτούν την παραβατικότητα. Γνωρίζουμε όμως ότι τα κοινωνικά προβλήματα οξύνονται σε περιόδους πολιτικής αστάθειας. Πίσω λοιπόν από την παραβατικότητα που είναι το κατεξοχήν αντικείμενο της αστυνομικής λογοτεχνίας κρύβονται τα προβλήματα της κοινωνίας και η πολιτική κατάσταση που επικρατεί.  Είναι  σίγουρα πηγή έμπνευσης για έναν συγγραφέα η πολιτική επικαιρότητα ειδικά σε καταστάσεις σαν κι αυτές που όλοι βιώνουμε τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας.  Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι τα περισσότερα και ίσως καλύτερα βιβλία έχουν γραφτεί για περιόδους που δεν θέλουμε να θυμόμαστε.

Θα δούμε τον Μάρκο σε νέες περιπέτειες;
Ο Μάρκος έκανε τον κύκλο του χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να κάνει και πάλι την εμφάνιση του στο μέλλον. Στο νέο βιβλίο που γράφω ο ήρωας δεν είναι ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας που βρίσκεται στο λάθος τόπο τη λάθος στιγμή όπως ο Μάρκος αλλά ένας τύπος πιο σκληρός που έχει μάθει λόγω του επαγγέλματός του να ζει επικίνδυνα στα όρια της παρανομίας.  

[INFO]
Για πληροφορίες και αγορά του βιβλίου κάντε κλικ εδώ.
Για να διαβάσετε ένα απόσπασμα από τη "Δεύτερη Εκτέλεση" πατήστε εδώ.
Επισκεφτείτε τη σελίδα του συγγραφέα στην πλατφόρμα των εκδόσεων Νεφέλη, Fairead και την επίσημη σελίδα του βιβλίου στο facebook.
Για όλες τις συνεντεύξεις της στήλης, γωνιά του συγγραφέα, κλικ εδώ.

A.Π.

Συνεχίστε την ανάγνωση...

Αγάπη Ντόκα: «Η σπανιότητα μπορεί να θεωρείται ευχή, είναι όμως και μια μεγάλη κατάρα»

Η Αγάπη Ντόκα γράφει, γράφει, γράφει... και ήρθε η ώρα να εκδόσει. Έχοντας περάσει από πολύ διαφορετικά επαγγέλματα στη ζωή της, έχει όλο αυτό το απόθεμα εμπειριών που χρειάζεται ένας νέος συγγραφέας για να το αποτυπώσει στις σελίδες του. 

Και πήρε τη μεγάλη απόφαση. Ορθώς, γιατί η νίκη της στον διαγωνισμό λογοτεχνικές πένες 2016 (εκδόσεις Γράφημα, GoodBooksWeb.com) με το διήγημα της Χίλιες και μια νύχτες αλλά και η έκδοση δυο άλλων στο Αχτίδες στο σκοτάδι (εκδ. Ανάτυπο) ήταν ικανά για να ανοίξουν τον δρόμο για το πρώτο της ολοκληρωμένο πόνημα, το Καταδικασμένη να είμαι σπάνια που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Θερμαϊκός. Έχουμε τη χαρά να τη φιλοξενούμε στη στήλη μας, γωνιά του συγγραφέα.

Σας μεταφέρουμε από το προλογικό σημείωμα του βιβλίου

Ο λύκος υπάρχει στην ιστορία της Κοκκινοσκουφίτσας για να µας δείξει τους ανθρώπους που πρέπει να προσέχουµε. Το πριγκιπόπουλο στην ιστορία της Σταχτοπούτας υπάρχει για να µας δείξει ότι ζει εκεί έξω κάποιος ιδανικός για κάθε κοπέλα. Τα τρία γουρουνάκια υπάρχουν για να µας δείχνουν πώς πρέπει να χτίζουµε τη ζωή µας, για να µην µπορεί κανείς να γκρεµίσει τους κόπους µας. Το ασχηµόπαπο υπάρχει για να µας δείξει ότι πίσω από κάθε φαινοµενικά άσχηµο άνθρωπο κρύβεται ένας κύκνος που εµφανίζεται µε τον καιρό. Η µάγισσα στην ιστορία της Χιονάτης υπάρχει για να µας δείξει ότι οι προθέσεις των ανθρώπων δεν είναι πάντα αγνές. Ο γράφων (συγγραφέας όπως αποκαλείται) κάποιες φορές γράφει τα πράγµατα όπως έχουν. Κάποιες φορές µπορεί να µειώνει ή να υπερβάλλει. Κάποιες φορές γράφει προσωπικές ιστορίες και κάποιες φορές γράφει ιστορίες που έχει ακούσει. Κάποιες φορές συνδυάζει δικά του βιώµατα µε βιώµατα άλλων ανθρώπων. Όπως και να έχει, κάθε ιστορία κρύβει αλήθειες. Και δείχνει πώς αυτές οι αλήθειες µπορούν να µοιάζουν µε ψέµατα. Με υπερβολές. Μα καµιά φαντασία δεν είναι ικανή να ξεπεράσει την πραγµατικότητα. Καµιά ιστορία δεν µοιάζει αληθινή. Γιατί όλοι αποκλείουν ότι αυτό που διαβάζουν µπορεί να συµβεί. Και φτάνει µια στιγµή που έρχονται αντιµέτωποι µε κάτι που τους αφήνει άφωνους. Και δικαιώνουν κάθε βιβλίο και κάθε ταινία που έχει κυκλοφορήσει και που δεν πίστεψαν. Συνηθίζουµε να γράφουµε στους προλόγους των βιβλίων: «Τα πρόσωπα και οι καταστάσεις που περιγράφονται εδώ ουδεµία σχέση έχουν µε την πραγµατικότητα». ∆εν έχουν;…

Κυρία Ντόκα, πώς συνδέεται ο τίτλος με αυτά τα ενδιαφέροντα πράγματα που διαβάζουμε στον πρόλογο και το οπισθόφυλλο του βιβλίου;

Όλα ξεκίνησαν απ’ αυτό που είπε ο Λα Ροσφουκώ: «Μπορεί κανείς να βρει γυναίκες που δεν είχαν καμία ερωτική σχέση, αλλά είναι σπάνιο να βρει γυναίκες που είχαν μόνο μία». Δηλαδή: Καμία ερωτική σχέση ίσον γυναίκες μεγαλωμένες με τις αυστηρά ηθικές αρχές «πρώτα γάμος και μετά όλα τ’ άλλα…» (you know what I mean) και, μόνο μία ίσον γυναίκες μεγαλωμένες -επίσης- με παρόμοιες αυστηρά ηθικές αρχές «αυτόν που θα παντρευτείς, μ’ αυτόν θα μείνεις και θα πεθάνεις» (ή θα σε πεθάνει).

Η λέξη-κλειδί που μου έφερε την έμπνευση, ήταν «σπάνιο». Τι γίνεται όταν μια γυναίκα καταδικάζεται σ’ αυτό το σπάνιο; Μπορεί να πολεμήσει μέσα της τα "πρέπει" της κοινωνίας και να προχωρήσει στα "θέλω" της;

Ποια πιστεύετε ότι είναι η μεγαλύτερη αγωνία των ηρώων σας;

Το βιβλίο είναι γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη γραφή, άρα υπάρχει μόνο η φωνή της ηρωίδας. Η Χαρά, λοιπόν, είναι μια γυναίκα που έναν άντρα γνώρισε στη ζωή της, αυτόν παντρεύτηκε και μ’ αυτόν έκανε ένα παιδί, άρα αμέσως μπαίνει στην κατηγορία «σπάνιο» του κυρίου Λα Ροσφουκώ.

Στο πρώτο μέρος βουτάει μέσα της, αναρωτιέται γι’ αυτήν την σπανιότητά της, προσπαθεί να την αναλύσει, να την αιτιολογήσει, κάποιες φορές να την δικαιολογήσει, να την εκλογικεύσει, να δει το σωστό και το λάθος, τα υπέρ και τα κατά και να πάρει τις αποφάσεις της.

Στο δεύτερο  μέρος αρχίζει η ιστορία της, ο έρωτάς της για έναν άλλον άντρα, η προσέγγισή του καθώς είναι άμαθη σ’ αυτά – άρα κινδυνεύει και να ρεζιλευτεί, η αγωνία της γι’ αυτό που πάει να κάνει: θα το φτάσει μέχρι τέλους;

Τι θα θέλατε να πάρει ο αναγνώστης κλείνοντας το βιβλίο;

Πολύ γέλιο και λίγο προβληματισμό.
Η κάθε πρόκληση είναι ένα σπάνιο δώρο που, είτε το αποδεχόμαστε είτε όχι, μας εξελίσσει σε αυτούς που γινόμαστε. Είμαστε καλύτεροι άνθρωποι, επειδή μας αποδέχονται όταν ζούμε σύμφωνα με τους κανόνες που μας επιβάλλουν ή χάνουμε την ευκαιρία να ζήσουμε την δική μας ζωή;


Είναι ευχή ή κατάρα να είσαι σπάνιος τελικά στην κοινωνία που ζούμε; 

Σελίδα 19: «Η σπανιότητα μπορεί να θεωρείται ευχή, είναι όμως και μια μεγάλη κατάρα».
Νομίζω ότι είναι θέμα του πώς το εκλαμβάνουμε και το διαχειριζόμαστε. Αν το αποδεχόμαστε ή αν το απορρίπτουμε. Αν μπορούμε να το κρατήσουμε ή να το αλλάξουμε. Αν μας αρέσουμε όπως είμαστε ή αν θέλουμε -θυσιάζοντας την σπανιότητά μας- να γίνουμε αυτό που ως όνειρο επιθυμούμε.


[INFO]
Για πληροφορίες και αγορά του βιβλίου κάντε κλικ εδώ.
Ακολουθήστε τη συγγραφέα στα social media: facebook
Παρουσιάσεις βιβλίου: Ιανός Θεσσαλονίκης. Πέμπτη 12 Ιανουαρίου, 19:00. Ιανός Αθήνας, Σάββατο 28 Ιανουαρίου, 12:00.

Για όλες τις συνεντεύξεις της στήλης, γωνιά του συγγραφέα, πατήστε εδώ.

A.Π.

Συνεχίστε την ανάγνωση...

Πέντε συγγραφείς μιλούν για αυτά που ανοίγουν τους δικούς τους ορίζοντες

Πέντε συγγραφείς μας μιλούν για τα πράγματα που ανοίγουν τους δικούς τους Ορίζοντες. Σαν ένα μικρό αφιέρωμα στα έξι χρόνια ύπαρξης του Ανοιχτού Ορίζοντα, ρωτήσαμε τους συγγραφείς που με μεγάλη επιτυχία φιλοξενήσαμε μέχρι σήμερα στη στήλη μας "Γωνιά του Συγγραφέα" τι είναι αυτό που ανοίγει τους δικούς τους ορίζοντες. Οι πέντε απαντήσεις σας περιμένουν παρακάτω...

Συνεχίστε την ανάγνωση...

Άννα Γαλανού: "Η κατάκτηση της ουσιαστικής ελευθερίας του καθενός μας, έχει να κάνει με το πόσο αντιστεκόμαστε στον φόβο"

Με αφορμή το νέο της βιβλίο, "Όταν Φεύγουν τα Σύννεφα", εκδ. Διόπτρα, η Άννα Γαλανού μιλάει στον Ανοιχτό Ορίζοντα για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε γράφοντας το, για τη σύνδεση του φόβου με την ελευθερία και για τις εντυπώσεις που της άφησε η περιοδεία της στη Γερμανία.

Συνεχίστε την ανάγνωση...

Νικόλ-Άννα Μανιάτη: Περιπτώσεις "ευθανασίας" προκύπτουν συχνά γύρω μας και ορμώμενη από γεγονότα ζωής "άγγιξα" το καυτό θέμα

Με αφορμή το νέο της βιβλίο, "Οι Σιωπές της Ενοχής" (εκδ. Ψυχογιός), η Νικόλ-Άννα Μανιάτη μιλάει στον "Ανοιχτό Ορίζοντα"  για το δίλημμα που την ταλαιπώρησε και την αληθινή ιστορία που αποφάσισε να μεταφέρει σε λέξεις.

Συνεχίστε την ανάγνωση...

Δάφνη Καλογεροπούλου: "Έχουμε ανάγκη από μια προσωπική ασφάλεια"

Μέσα από την μελέτη της ψυχής του ανθρώπου, ξεπήδησε η μεγάλη επιθυμία της για γράψιμο. Άλλωστε, το γράψιμο για πολλούς είναι η αποτύπωση της ψυχής σε λέξεις και η Δάφνη Καλογεροπούλου, έχοντας ήδη γράψει πέντε βιβλία, νιώθει σίγουρα ότι έχει βάλει με τη δική της σειρά ένα λιθαράκι στην αποτύπωση του μεγαλείου της ψυχής. 

Συνεχίστε την ανάγνωση...

Μιχάλης Μπουναρτζίδης: "Η άγνοια είναι αποτέλεσμα της αποτυχημένης παιδείας στον τόπο μας"

Μια μυθιστορηματική διαδρομή στην Ευρώπη του Μεσοπολέμου μεταφέρει με τις λέξεις του ο  συγγραφέας Μιχάλης Μπουρνατζίδης στο τελευταίο του βιβλίο Η περιπλάνηση ενός βιολιού (εκδ. Κέδρος). 

Συνεχίστε την ανάγνωση...